THỞ MÁY ÁP LỰC DƯƠNG LIÊN TỤC CPAP

Theo Hội Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ AASM, “tiêu chuẩn vàng” trong điều trị Hội chứng ngưng thở khi ngủ OSA là THỞ MÁY CPAP (Continous Positive Airway Pressure)
Thở máy CPAP là phương pháp phổ biến trong điều trị phần lớn các tình trạng ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ. Và hiện nay, đây là phương pháp tốt nhất và không xâm lấn. Máy sẽ thổi một áp lực không khí nhẹ nhàng vào đường hô hấp trên để giữ cho đường thở của bạn luôn mở trong suốt quá trình bạn ngủ. Luồng không khí sẽ hoạt động như một thanh nẹp để giữ cho đường thở không bị hẹp lại. Máy sẽ giúp cho bạn hạn chế ngáy và có một giấc ngủ ngon, tràn đầy năng lượng vào ngày hôm sau.

CƠ CHẾ MÁY THỞ CPAP

Máy thở CPAP sử dụng một mức áp lực dương trong suốt quá trình ngủ của bệnh nhân. Thông thường thì máy sẽ được cài đặt ở mức áp lực thấp nhất để bệnh nhân cảm thấy không khó chịu khi ngủ. Trong một số trường hợp nặng hơn thì có thể sẽ phải nâng mức áp lực này lên một chút.

Khi máy phát hiện 1 sự kiện trong giấc ngủ của bạn như ngáy hay cơn ngừng thở thì máy sẽ nâng dần áp lực lên mức áp lực điều trị đã cài đặt sẵn. Cho đến khi bệnh nhân không còn ngáy hay cơn ngừng thở nữa thì máy sẽ giảm về mức áp lực ban đầu và tiếp tục duy trì mức áp lực này cho tới khi gặp sự kiện tiếp theo hoặc bệnh nhân tỉnh dậy. Bạn cũng đừng quá lo lắng về mức áp lực sẽ làm bạn thức giấc. Mức áp lực điều trị này sẽ không làm ảnh hưởng tới giấc ngủ của bạn do lúc này bạn đã ngủ say và chỉ duy trì mức áp lực này trong thời gian ngắn.

CHỈ ĐỊNH MÁY THỞ CPAP

Máy thở CPAP được chỉ định trong các trường hợp sau:
🔹 Hội chứng ngưng thở khi ngủ mức độ trung bình đến nặng
🔹 Suy hô hấp thất bại với điều trị Oxy
🔹 Ngạt nước
🔹 Cơn ngừng thở ở trẻ sơ sinh non tháng
🔹 Hậu phẫu mổ lồng ngực
🔹 Cai máy thở
….
Việc chỉ định máy thở CPAP trong từng trường hợp sẽ theo chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ.

TẠI SAO NÊN SỬ DỤNG CPAP KHI NGỦ?

Có ba lợi ích khi sử dụng CPAP lúc ngủ:

🔹 Máy CPAP giúp hết ngáy, giảm ngưng thở
Ngáy thường gây khó chịu cho những người xung quang, thậm chí có thể gây rạn nứt tình cảm vợ chồng. Do đó nhiều người ngưng thở nghẽn tắc lúc ngủ sử dụng CPAP để giữ cho người ngủ chung dễ chịu. Một số người xem ngáy như là chuyện đùa, nhưng nó có thể tác động to lớn đến chất lượng cuộc sống. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng ngáy có thể ảnh hưởng đến các mạch máu ở vùng cổ, ảnh hưởng lưu lượng máu đến não.

🔹 CPAP giúp cải thiện các triệu chứng ban ngày
Nhiều người cảm thấy dễ chịu hơn sau khi dùng CPAP hàng đêm. Các thử nghiệm nghiên cứu cho thấy cải thiện được tình trạng buồn ngủ ban ngày, chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ tai nạn giao thông.

🔹 CPAP có thể cải thiện nguy cơ bệnh tim và bệnh tiểu đường
Trong các thử nghiệm nghiên cứu, CPAP đã được chứng minh cải thiện bệnh tăng huyết áp và có thể làm giảm nguy cơ cơn đau tim và các bệnh trạng nghiêm trọng khác. Các thử nghiệm nghiên cứu quy mô lớn vẫn đang được tiến hành để khảo sát các lợi ích dài hạn của CPAP.

ĐIỀU GÌ XẢY RA NẾU TÔI KHÔNG THỞ ĐƯỢC MÁY CPAP?

Liệu pháp CPAP có thể mang lại lợi ích to lớn cho một số bệnh nhân, nhưng không phải cho tất cả mọi người. Đa số mọi người đều có cảm giác thở ra nặng hơn bình thường do máy cung cấp một mức áp lực cố định vào quá trình hô hấp của bệnh nhân. Nhưng cảm giác này không ảnh hưởng gì tới sức khỏe và bệnh nhân sẽ quen sau 1-2 ngày sử dụng. Và bạn cũng nên đổi loại mặt nạ khác để giúp việc thở dễ dàng hơn. Giáo dục và trợ giúp có thể hữu ích trong việc giúp người bệnh quen dùng CPAP.
Máy CPAP có thể khó chịu khi bạn không quen dùng, nhưng nó không xâm hại, do đó nhiều bệnh nhân sử dụng tốt nếu mang nó lâu dần.

CÁC DÒNG THIẾT BỊ GIỐNG CPAP

Khi nói về các phương pháp điều trị này một cách tổng quát, người ta chỉ dùng thuật ngữ thở áp suất dương (PAP – positive air-way pressure) hoặc thuật ngữ CPAP một cách chung chung để chỉ tất cả các liệu pháp khác nhau.
Hiện nay có 3 dòng thiết bị giống như CPAP:

🔹 CPAP – Thở máy mức áp lực dương liên tục
CPAP sử dụng một mức áp lực cố định mà bác sĩ hoặc kỹ thuật viên sẽ xác định dựa trên định chuẩn trong phòng thí nghiệm hoặc từ thiết bị APAP.

🔹 APAP – Thở máy mức áp lực dương tự động
APAP sẽ thay đổi áp lực mỗi khi máy phát hiện một sự kiện trong lúc ngủ như ngáy, ngưng thở, giảm thở, … để giữ cho đường thở mở thông. Mỗi công ty có một phương pháp khác nhau đôi chút để xác định áp suất tối ưu. Các thiết bị APAP sẽ tối ưu hơn trong quá trình điều trị, giúp cho bệnh nhân thoải mái, dễ đi vào giấc ngủ hơn.

🔹 BiPAP – Thở máy 2 mức áp lực dương
BiPAP sẽ cài đặt 2 mức áp lực dương tương ứng với quá trình hít vào và thở ra của bệnh nhân, đảm bảo cho bệnh nhân có cảm giác giống như hít thở bình thường nhất. Máy BiPAP được một số bác sĩ sử dụng để cải thiện sự dễ chịu so với CPAP và APAP. Bi-PAP hai mức độ cũng có thể được sử dụng cho những bệnh nhân không thở đủ (thông khí kém – hypoventilation) nhưng đa số không cần thiết cho ngưng thở nghẽn tắc lúc ngủ thông thường.